مبانی نظری وپیشینه پژوهش رفتار شهروندی سازمانی
دسته بندي :
کالاهای دیجیتال »
رشته مدیریت (آموزش_و_پژوهش)
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همرا با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
رفتار شهروندی سازمانی
در دنیای کنونی اکثر مدیران خواهان کارکنانی هستند که بیش از وظایف شرح شغل خود فعالیت کنند. آنها به دنبال کارکنانی هستند که به فراسوی انتظارات میروند، به میل و خواست خود به رفتارهایی دست میزنند که جزء وظایف رسمی شغلیشان نیست (زارع،1383: 153).
هنگامی که انسان در جامعه سازمانی قرار میگیرد انتظارات خاصی از وی بوجود میآید برای مثال رفتار کارمند باید به گونهای باشد که بیش از نقش و فراتر از وظایف رسمی وی برای رسیدن به اهداف سازمانی باشد. مقولۀ «رفتار شهروندی سازمانی» موضوعی نوین و جذابی است که اندک زمانی بیش از ظهور آن در علم مدیریت نمیگذرد. این مقوله در واقع ترکیبی از رفتار سازمانی و روانشناسی اجتماعی است که ریشه در فرهنگ و فطرت انسان دارد که در ادامه به تشریح و بسط آن اقدام گشته است.
2-3-1-1) تعریف رفتار شهروندی سازمانی
تقریباً در حدود 40 سال قبل، کاتز (1964) اهمیت طبقهای از رفتارهای اختیاری و خودجوش را خاطر نشان ساخت که فراتر از الزامات آشکار نقشی است، امّا برای کارایی و سودمندی سازمانی لازم و ضروری است. واژه رفتار شهروندی سازمانی برای اولین بار توسط ارگان و همکارانش در سال 1983 به کار گرفته شد (ابراهیمزاده،1390: 22). همچنین توسعه این مفهوم از نوشتارهای بارنارد در سال 1938 در مورد تمایل به همکاری و مطالعات کاتز در مورد عملکرد و رفتارهای خودجوش و نوآورانه در سالهای 1964، 1966 و 1978 ناشی شده است (کاسترو؛ آرماریو و رویز،2004: 27).
رفتار شهروندی سازمانی عبارت است از رفتار اختیاری کارکنان که موجبات ارتقای عملیات کارایِ سازمان را فراهم میسازد، امّا مستقیماً توسط سیستم پاداش رسمی سازمان شناسایی و مورد تقدیر واقع نمیشود؛ این رفتار یک فعالیت ابتکاری و ارادی است که کارکنان فراتر از شرح شغل تعریف شده انجام میدهند که برای سازمان بسیار حیاتی و ارزشمند است (باتمون و ارگان،1983: 588).
مقصود از رفتار اختیاری آن است که وقوع رفتار از جانب کارکنان تحت تأثیر الزامات شغلی و قراردادهای موجود در متن کار نیست و فرد آن رفتار را کاملاً داوطلبانه و از روی تمایل و علاقۀ شخصی خود بروز میدهد؛ علاوه بر این از آنجا که رفتار مذکور در شرح وظایف کاری فرد عنوان نشده است شناسایی و تقدیر از آن در سیستم پاداش نیز پیش بینی نشده است و از اینرو حذف آن رفتار تنبیهی را بدنبال ندارد (ارگان،1997: 89).
بنابراین، از تعریف مذکور اصول کلی زیر را میتوان استنباط نمود :
- مجموعهای از فعالیتهای کارکنان که رسماً در شرح وظایف شغلی آنها تشریح نشده است.
- رفتاری اختیاری و از روی میل و اراده کارکنان.
- برای رفتار شهروندی سازمانی، در سیستم پاداش سازمان اجر و پاداشی در نظر گرفته نشده است، بنابراین کارکنان با هدف کسب پاداش این رفتارها را از خود بروز نمیدهند.
- رفتارهای مورد بحث برای عملکرد سازمان نقشی مهم و حیاتی دارد و از اینرو اثربخشی، کارایی و بهرهوری کلی سازمان را متأثر میسازد (کاسترو،آرماریو و رویز،2004: 28).
Organizational Citizenship Behavior
Katz
Organ
Barnard
Castro, Armario amd Ruiz
Batemun & Organ